غربالگری
اگر سرطان پوست زود تشخیص داده شود، به راحتی قابل درمان است. در نتیجه، غربالگری و شناسایی زودهنگام آن، اهمیت ویژه ای دارد و به درمان بهتر کمک می کند.
غربالگری به معنای معاینه پوست توسط متخصص پوست است که برای اطمینان از سلامت یا تشخیص زودهنگام سرطان پوست انجام می شود. غربالگری انواع مختلف سرطان پوست زمانی انجام می شود که فرد علائمی ندارد و صرفا بررسی شرایط و سلامت پوست از نظر سرطان مد نظر است. البته، طبق جدیدترین توصیههای سازمانهای بهداشتی آمریکا و اروپا، افراد سالم و کسانی که ریسک بالا ندارند، معمولاً نیازی به غربالگری منظم ندارند. اما برای کسانی که در گروههای پرخطر قرار دارند، غربالگری باعث می شود که سرطان پوست خیلی زودتر تشخیص داده شود و درمان بیماری راحت تر انجام شود.
برای مثال، ملانوما (خطرناک ترین نوع سرطان پوست) در اکثر موارد با چشم غیرمسلح قابل مشاهده است. این نوع سرطان پوست معمولاً برای مدتی طولانی تنها در لایه سطحی پوست (اپیدرم) باقی می ماند و به لایه های عمقی تر مانند درم نفوذ نمی کند. این ویژگی، فرصت کافی برای تشخیص زودهنگام را فراهم کرده است. در صورتی که ملانوما پیش از گسترش و نفوذ به بافت های عمقی تر شناسایی شود، درمان آن بسیار ساده تر و مؤثرتر خواهد بود.
چه افرادی باید غربالگری پوست انجام دهند؟
- کسانی که سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان پوست دارند.
- افرادی که تعداد زیادی خال (مثلاً بیش از ۱۰۰ خال) یا خالهای غیرعادی دارند.
- افرادی که پوستشان خیلی روشن است و به سرعت دچار آفتاب سوختگی می شوند.
- کسانی که سابقه آفتاب سوختگی شدید یا استفاده از سولاریوم یا تخت برنزهکننده دارند.
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا دچار ضایعات پیش سرطانی مانند کراتوز آکتینیک هستند
چند وقت یکبار باید غربالگری پوست انجام شود؟
- برای افراد با ریسک بالا، پزشک معمولاً معاینه کامل پوست را یک بار در سال یا حتی بیشتر از آن توصیه میکند.
- کسانی که قبلاً سرطان پوست داشتهاند، باید چکاپها را با فاصله کوتاه تری انجام دهند، مثلاً هر ۳ تا ۶ ماه.
- افراد سالم و بدون ریسک بالا نیازی به غربالگری منظم ندارند، ولی باید هر چند وقت یکبار پوست خود را بررسی کنند و اگر لکه یا تغییر جدید در ظاهر پوست دیدند، به پزشک متخصص پوست مراجعه کنند.
غربالگری سرطان پوست به چه صورت انجام می شود؟
در غربالگری سرطان پوست، پزشک متخصص، پوست تمام نقاط بدن را معاینه می کند تا هر گونه خال، لکههای پوستی مادرزادی یا سایر نواحی رنگدانهای که از نظر رنگ، اندازه، شکل یا بافت غیرطبیعی به نظر می رسند را مورد بررسی قرار دهد. اگر ناحیهای از پوست ظاهر غیرعادی داشته باشد، معمولاً پزشک برای تشخیص دقیق تر، نمونه برداری (بیوپسی) انجام می دهد. در بیوپسی پوست، بخش کوچکی از بافت مشکوک با برش موضعی برداشته می شود. سپس این نمونه برای بررسی دقیق تر به آزمایشگاه پاتولوژی فرستاده می شود. متخصص پاتولوژیست با استفاده از میکروسکوپ، بافت مورد نظر را از نظر وجود سلول های سرطانی ارزیابی و گزارش می کند.